Tego dnia Walerian Łukasiński założył Narodowe Towarzystwo Patriotyczne; w Warszawie wojsko rosyjskie zmasakrowało demonstrację pierwszomajową; ukazało się pierwszy raz czasopisma dla dzieci „Świerszczyk”; rozpoczął się pierwszy kolarski „Wyścig Pokoju”; otwarto Miejski Ogród Zoologiczny Wybrzeża w Gdańsku; zaprezentowano prototyp polskiego samochodu sportowego „Syrena Sport”: w Warszawie odbyła się pierwsza Parada Równości; Polska weszła w skład UE. Urodzili się m. in. Stanisław Patek, Stanisław Skarżyński, Aleksander Wat, Krystyna Skarbek, Stanisław Mikulski, Elwira Seroczyńska, Edward Redliński. Zmarli natomiast: Michał Krüger, Klemens Szeptycki oraz Wanda Wiłkomirska.
1576 - W katedrze wawelskiej odbył się ślub oraz wspólna koronacja Anny Jagiellonki i Stefana Batorego.
1808 - W Księstwie Warszawskim oraz Wolnym Mieście Gdańsku wszedł w życie Kodeks Napoleona.
1821 – Mjr Walerian Łukasiński założył w Warszawie tajne Narodowe Towarzystwo Patriotyczne.
1846 - Oddano do użytku linię kolejową Szczecin-Stargard.
1866 - W Rusinowie koło Kozienic urodził się Stanisław Patek, prawnik, związany z PPS, obrońca w procesach politycznych przed carskimi sądami; uczestnik konferencji pokojowej w Paryżu (1919); minister spraw zagranicznych (1920-21); poseł RP w Japonii (1921-1926), w Związku Sowieckim (1926-32), ambasador w USA (1933-35); senator (1936-39); zginął w czasie Powstania Warszawskiego.
1890 - Na ziemiach polskich po raz pierwszy obchodzono Święto Pracy.
1892 - Bunt łódzki - pierwszomajowe demonstracje robotników z Łodzi i okolic przerodziły się w krwawo stłumiony sześciodniowy strajk powszechny; był on jednym z największych strajków powszechnych i wywarł duży wpływ na rozwój zorganizowanego ruchu robotników (m.in. powstanie SDKPiL oraz PPS).
1895 - W Petersburgu urodził się Nikołaj Jeżow, w latach 1936-38 ludowy komisarz spraw wewnętrznych (NKWD); bezpośredni wykonawca rozkazów Stalina w okresie Wielkiego Terroru; odpowiedzialny m.in. za przeprowadzenie tzw. operacji polskiej (1937-38), w czasie której w ZSRS zginęło około 140 tys. Polaków; rozstrzelany w 1940 r. w Moskwie, po tajnym procesie.
1895 – Uruchomiono latarnię morską w Krynicy Morskiej.
1899 - W Warcie urodził się Stanisław Skarżyński, pilot, ppłk WP; w 1933 r. ustanowił lotniczy rekord świata przelatując samotnie samolotem RWD-5 nad południowym Atlantykiem; w czasie II wojny światowej m.in. w 305 dywizjonie bombowym „Ziemi Wielkopolskiej”; zginął w czerwcu 1942 r. na Morzu Północnym.
1900 - W Warszawie urodził się Aleksander Wat, (właśc. Aleksander Chwat), poeta, prozaik, tłumacz; przedstawiciel polskiego futuryzmu; autor „Ja z jednej strony i Ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka”; od 1940 r. więziony przez NKWD wywieziony do Kazachstanu; wnikliwą analizą komunizmu jest jego „Mój wiek. Pamiętnik mówiony”; redaktor „Miesięcznika Literackiego”.
1902 – Zmarł Józef Michał Krüger (urodził się 8.01.1816 r. we Fromborku), kanonik warmiński od 1863 r., fundator Stipendium Krügerianum, którego celem było wspieranie studentów i pobożnych celów.
1905 - W Warszawie wojsko rosyjskie zmasakrowało demonstrację pierwszomajową; zginęło 37 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych; równie dramatycznie przebiegły manifestacje w Lublinie i Łodzi, gdzie zginęło po kilkanaście osób.
1908 - W Warszawie urodziła się Krystyna Skarbek, Polka pracująca w czasie II wojny światowej dla brytyjskiego SOE - Special Operations Executive (Kierownictwa Operacji Specjalnych); jedna z najwybitniejszych agentek wywiadu w historii.
1909 - W Warszawie urodził się Zbigniew Uniłowski, pisarz.
1919 – Polska została członkiem Światowego Związku Pocztowego (UPU).
1921 Senat Wolnego Miasta Gdańska przejął obowiązki i kompetencje magistratu gdańskiego, stając się równocześnie organem administracji samorządowej.
1925 - W nocy z 30 kwietnia na 1 maja niemieccy sabotażyści wykoleili w okolicach Starogardu Gdańskiego jadący do Królewca niemiecki tranzytowy pociąg pasażerski, w wyniku czego zginęło 29 osób, a 14 zostało rannych. Celem powtarzających się niemieckich ataków na linii Chojnice-Tczew było udowodnienie, że polscy kolejarze nie potrafią zapewnić bezpiecznego ruchu pociągów.
1928 - W Lisku nad Biebrzą urodził się Mirosław Milewski, działacz komunistyczny, w czasach PRL-u funkcjonariusz Urzędu Bezpieczeństwa, szef wywiadu i minister spraw wewnętrzny PRL.
1928 – Powstała Śląska Partia Socjalistyczna.
1928 - Ukazało się pierwsze wydanie „Cechu” – organu prasowego Związku Mazurów.
1929 - W Łodzi urodził się Stanisław Mikulski, aktor, odtwórca roli Hansa Klossa w serialu „Stawka większa niż życie”, wystąpił również m.in. w filmach „Kanał”, „Ewa chce spać”, „Pan Samochodzik i templariusze”.
1931 - W Wilnie urodziła się Elwira Seroczyńska, łyżwiarka, wicemistrzyni olimpijska ze Squaw Valley (1960), mistrzyni świata (1962).
1934 - We włoskiej stoczni położono stępkę pod budowę transatlantyka MS Batory.
1940 - We Frampolu koło Białegostoku urodził się Edward Redliński, pisarz, autor „Konopielki”.
1941 – Na Stadionie Miejskim przy ul. Dolna Wilda w Poznaniu Niemcy utworzyli obóz pracy dla Żydów.
1942 - Do warszawskiego getta przyjechała niemiecka ekipa filmowa przygotowująca antyżydowski film propagandowy.
1944 - W KL Auschwitz zamordowany został Icchak Kacenelson, żydowski poeta i dramaturg, autor poematu „Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie”.
1945 - W Berlinie samobójstwo popełnił Joseph Goebbels, niemiecki zbrodniarz wojenny, od 1924 r. w NSDAP, gauleiter Berlina, minister propagandy III Rzeszy, jeden z najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera, według jego testamentu kanclerz Rzeszy; Goebbels wraz z żoną podali truciznę swoim sześciorgu dzieciom, a następnie zastrzelili się.
1945 – W nocy z 1 na 2 maja oddział Narodowych Sił Zbrojnych por. Romana Dziemieszkiewicza ps. Pogoda uwolnił z aresztu Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krasnosielcu koło Makowa Mazowieckiego 42. żołnierz NSZ i Armii Krajowej, przeznaczonych do wywiezienia do ZSRS.
1945 - Ukazało się pierwsze wydanie czasopisma dla dzieci „Świerszczyk”.
1947 - W Warszawie urodziła się Grażyna Barszczewska, aktorka, od 1983 r. związana z Teatrem Polskim w Warszawie; wystąpiła m.in. w filmach „Anioł w szafie”, „Łabędzi śpiew”, „Wszystko, co najważniejsze”, a także w serialu „Kariera Nikodema Dyzmy”.
1947 - W Warszawie urodził się Krzysztof Knittel, kompozytor, pedagog.
1947 – 7. członków ZMW wracających z manifestacji pierwszomajowej zostało zastrzelonych w lesie na drodze Lubartów-Serniki na Lubelszczyźnie przez oddział WiN Zdzisława Brońskiego ps. „Uskok”.
1948 - Rozpoczął się pierwszy kolarski „Wyścig Pokoju” na trasie Warszawa-Praga.
1948 - W Krakowie urodził się Tadeusz Huk, aktor, przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie; wystąpił m.in. w filmach „Aktorzy prowincjonalni”, „Danton”, „Demony wojny wg Goi”, „Operacja Samum”, a także w serialu „Z biegiem lat, z biegiem dni”.
1950 - Rozkaz marszałka Konstantego Rokossowskiego dotyczący „czystki” i rusyfikacji dowództwa WP.
1950 - Utworzono Świętokrzyski Park Narodowy.
1951 - W Warszawie urodził się Michał Kwieciński, reżyser i producent filmowy; twórca m.in. filmu „Jutro idziemy do kina”.
1951 - W więzieniu NKWD we Włodzimierzu nad Klaźmą zmarł Klemens Szeptycki, przełożony greckokatolickiego klasztoru studytów w Uniowie pod Przemyślanami, błogosławiony Kościoła katolickiego; Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
1953 - W Warszawie oddano do użytku Dom Partii, w którym mieściła się siedziba KC PZPR, a w latach 1991-2000 Giełda Papierów Wartościowych.
1953 - W Warszawie urodziła się Joanna Szczepkowska, aktorka, pisarka, prezes ZASP (2010); wystąpiła m.in. w filmach „Jezioro Bodeńskie”, „Kronika wypadków miłosnych”, „Cudzoziemka”, „Dwa księżyce”, a także w serialach „Dom” oraz „Sława i chwała”.
1954 - Rozpoczął działalność warszawski Teatr Komedia.
1954 – Otwarto Miejski Ogród Zoologiczny Wybrzeża w Gdańsku.
1955 - Powstał Zespół Filmowy „Kadr”.
1956 - Premiera filmu „Cień” Jerzego Kawalerowicza.
1956 - Rozpoczął pracę Telewizyjny Ośrodek Transmisyjny ze stacją nadawczą umieszczoną na Pałacu Kultury i Nauki.
1956 - Założono sekcję rugby Lechii Gdańsk.
1958 - Oficjalna prezentacja na Międzynarodowych Targach Poznańskich samochodu dostawczego FSC Żuk (model A 03). W 1959 r. samochód trafił do produkcji seryjnej, wtedy też zakończono montaż Lublina 51.
1960 - Oficjalna prezentacja prototypu pierwszego polskiego samochodu sportowego Syrena Sport; powstał tylko egzemplarz prototypowy.
1971 - Premiera filmu kryminalnego Kocie ślady w reżyserii Pawła Komorowskiego.
1976 – Przy Skwerze Tadeusza Kościuszki w Gdyni ORP Błyskawica przejął obowiązki okrętu-muzeum od ORP Burza.
1980 - W Gdańsku urodził się Jacek Dehnel, poeta, pisarz, tłumacz; autor m.in. powieści „Lala”, „Balzakiana”, „Saturn. Czarne obrazy z życia mężczyzn z rodziny Goya” i „Matka Makryna”.
1982 - Stan wojenny: W wielu miastach Polski odbyły się kontrpochody pierwszomajowe organizowane przez podziemną Solidarność.
1983 - Stan wojenny: Na wezwanie TKK NSZZ „Solidarność” odbyły się niezależne pochody i demonstracje; w Gdańsku, Gdyni, Warszawie, Wrocławiu, Szczecinie, Poznaniu, Krakowie i Nowej Hucie manifestantów zaatakowały oddziały ZOMO; w wyniku działań milicji śmierć ponieśli dwaj robotnicy: Ryszard Smagur i Bernard Łyskawa; zatrzymano około 1000 osób.
1986 - W Nowym Tomyślu urodził się Mateusz Kościukiewicz, aktor teatralny i filmowy, laureat Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego za rolę w filmie „Matka Teresa od kotów”.
1987 - Papież Jan Paweł II beatyfikował Edytę Stein - niemiecką filozofkę pochodzenia żydowskiego, karmelitankę zamordowaną w 1942 r. w KL Auschwitz-Birkenau.
1989 - W Warszawie zmarł Edward Ochab, działacz komunistyczny; I sekretarz KC PZPR w 1956 r.; przewodniczący Rady Państwa w latach 1964-68.
1990 - Utworzono Parki Narodowe: Poleski i Drawieński.
1991 - W stulecie encykliki Leona XIII „Rerum Novarum” Jan Paweł II ogłosił encyklikę „Centesimus annus”, w której m.in. skrytykował materialistyczne widzenie świata przez socjalizm.
1999 - Wszedł w życie Traktat Amsterdamski.
2000 - Rozpoczęto wydawanie białych tablic rejestracyjnych z flagą Polski na eurobandzie.
2001 - W Warszawie odbyła się pierwsza Parada Równości.
2004 - Polska weszła w skład Unii Europejskiej. Do wspólnoty dołączyły także Czechy, Słowacja, Węgry, Litwa, Łotwa, Estonia, Słowenia, Cypr i Malta.
2011 - W Rzymie odbyły się uroczystości beatyfikacyjne Jana Pawła II.
2018 – W Warszawie zmarła Wanda Wiłkomirska, wybitna skrzypaczka, solistka Filharmonii Narodowej w Warszawie, znana z prawykonań wielu polskich utworów, m.in. Grażyny Bacewicz i Krzysztofa Pendereckiego.
Źródło: PAP
1714418802.jpg)
1715087466.jpg)
1715020459.jpg)
